Edhe pse gjendet në kontinentin e Evropës, Kosova sipas procedurave të kërkuara është ende shumë larg, që të bëhet pjesë e Bashkimit Evropian.
Nga vendet e Ballkanit Perëndimor, që presin hyrjen në BE më së afërti është Serbia, e cila e ka të vetmen pengesë kryesore njohen e Kosovës. Ndërsa, sipas kushteve të përparimit në bisedimet e anëtarësimit vijojnë Mali i Zi, pastaj Maqedonia e Veriut, që është frenuar nga refuzimi prej Bullgarisë, e vetëm pastaj në radhë është Shqipëria, dhe pas saj, Moldavia, ndërsa Kosova tek tani pritet të fillojë procedurat e hapjes së negociatave të paraanëtarësimit.
Sipas procedurave në zbatim nga BE-ja, nëse ndiqen në mënyrën si janë ndekur deri më tash, ku ka pasur edhe një hezitim nga vendet e BE-së, veçanërisht s Franca, anëtarësimi në dekadën e fundit ka pasur një ngadalësim të madh.
Por, si mund të përshpejtohen procedurat?
Në të kaluarën, për vendet e dalura nga ndikimi i fuqishëm i Bashkimit Sovjetik, si për Rumaninë, Bullgarinë etj., u aplikuan lehëtësime në procedura, si për anëtarësim në BE po ashtu edhe në NATO.
Edhe pse gjendet në kontinentin e Evropës, Kosova sipas procedurave të kërkuara është ende shumë larg, që të bëhet pjesë e Bashkimit Evropian.
Nga vendet e Ballkanit Perëndimor, që presin hyrjen në BE më së afërti është Serbia, e cila e ka të vetmen pengesë kryesore njohen e Kosovës. Ndërsa, sipas kushteve të përparimit në bisedimet e anëtarësimit vijojnë Mali i Zi, pastaj Maqedonia e Veriut, që është frenuar nga refuzimi prej Bullgarisë, e vetëm pastaj në radhë është Shqipëria, dhe pas saj, Moldavia, ndërsa Kosova tek tani pritet të fillojë procedurat e hapjes së negociatave të paraanëtarësimit.
Sipas procedurave në zbatim nga BE-ja, nëse ndiqen në mënyrën si janë ndekur deri më tash, ku ka pasur edhe një hezitim nga vendet e BE-së, veçanërisht s Franca, anëtarësimi në dekadën e fundit ka pasur një ngadalësim të madh.
Por, si mund të përshpejtohen procedurat?
Në të kaluarën, për vendet e dalura nga ndikimi i fuqishëm i Bashkimit Sovjetik, si për Rumaninë, Bullgarinë etj., u aplikuan lehëtësime në procedura, si për anëtarësim në BE po ashtu edhe në NATO.
E njëjta procedurë mund të ndiqet, duke anëtarësuar në bllok të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor, me përjashtim të Serbisë, ndoshta për shkak të relacionit me Rusinë, mund të lihet jashtë anëtarësimit edhe për një kohë.
Nisur nga kjo përvojë BE-ja dhe NATO-ja, të cilat kanë një prani dhe me role kyçe në Kosovë, në më shumë se 20 vjet, si në asnjë shtet tjetër, do të duhej t’i përshpejtonin procedurat e anëtarësimit të Kosovës, përballë luftës në Ukrainë dhe kërcënimit për zgjerimin e saj.
Premtimet që Kosova të bëhet një ditë pjesë e BE-së nuk kanë munguar. Por, në dhjetorin e vitit të kaluar, kryeministri Albin Kurti ka marr një zotim nga përfaqësuesi i politikës së jashtme të Bashkimit Evropian (BE), Josep Borrell, gjatë vizitës së tij në Kosovë.
“Rëndësia e programit si dhe e prioriteteve politike në kuadër të agjendës për reforma evropiane ERA2 sivjet është më e madhe për shkak të zotimit që kemi marrë si Kosovë që sivjet të aplikojmë për anëtarësim në Bashkim Evropian. Këtë zotim e kemi marrë përsipër në këshillin e katërt të Stabilizim Asociimit të mbajtur me 7 dhjetor 2021 në Bruksel të cilin e kam bashkëkryesuar me përfaqësuesin e politikës së jashtme të Bashkimit Evropian (BE), Josep Borrell. Ky zotim i Republikës sonë për ta bërë hapin e ardhshëm drejt anëtarësimit në BE është i domosdoshëm dhe në kohën e duhurç...] Kosova është vend potencial kandidat dhe i është premtuar perspektiva e anëtarësimit në Bashkimin Evropian. Prandaj ne jemi përkushtuar të zbatojmë pjesën tonë të detyruar dhe të intensifikojmë bashkëpunimin me shtetet anëtare dhe institucionet e BE-së për të avancuar me fazën tjetër të avancimit”, ka deklaruar Kurti.
A është ndërgjegjësuar Europa, tashmë që ka filluar pushtimi i Ukrainës nga Rusia. A pritet të jetë kjo situatë e krijuar në Ukrainë pjesë kthyese për procesin e anëtarësimit të Kosovës në BE?
Lidhur me këtë proces njohësit e çështjeve politike, kanë thënë se gjasat që Kosova të bëhet pjesë e BE-së, nuk janë krejtësisht ideale.
Qarri: Këto janë gjasat e Kosovës për në BE
Në anën tjetër, opinionisti Gani Qarri, në një bashkëbisedim për “Bota sot” thotë se, është koha që Kosova të aplikojë për anëtarësim në BE.
Gani Qarri
“Prandaj, pas zotimit, që Kryeministri i vendit z. Albin Kurti ka marrë në dhjetor të vitit të kaluar nga Joseep Borell, i cili nga fillimi i dhjetorit të vitit 2019 është Përfaqësues i Lartë i Bashkimit Evropian për Punë të Jashtme dhe Politikë të Sigurisë si dhe Zëvendëspresident i Komisionit Evropian të udhëhequr nga zonja Ursula von der Leyen, krahas rivendosjese së rendit e të ligjit dhe luftimit efektiv të korrupsionit e krimit të organizuar në vend, është koha që edhe Kosova të aplikojë për anëtarësim në BE”, vlerëson Qarri.
Sipas tij, aplikimi i Kosovës për anëtarësim në Bashkim Evropian do ta afronte me shtetet që nuk e kanë njohur Pavarësinë.
“Gjë që do ta afronte shtetin tonë të ri, më afër vendeve brenda BE-së, e veçanërisht atyre që ende nuk e kanë njohur Pavarësinë e Kosovës”, vlerësoi Qarri.
Po ashtu, ai i ka përmendur disa përmisime që kanë ndodhur në Kosovë, si lufta ndaj krimit të organizuar dhe korrupsionit.
“Për aq më tepër, përderisa Kosova është pjesë e Procesit të Stabilizim Asociimit në Ballkan, nëse arrin ta bëjë me sukses integrimin e politikave të saj shtetërore e nacionale për çështje ligjore, ekonomike dhe sociale me Bashkimin Evropian, duke pasur parasysh faktin se nga ardhja në pushtet e Qeverisë Kurti-2, është ashpërsuar edhe lufta për konsolidimin e rendit e të ligjit si dhe është intensifikuar luftimi i personave dhe veprave korruptive e ato të krimit të organizuar, për çka Kosova është renditur për disa vende më mirë në tabelën e shteteve me më pak korrupsion e krim të organizuar dhe ka marrë edhe lëvdata nga vendet mike dhe ato të BE-së.
Sipas tij, situata e krijuar në Ukrainë nga Rusia do ta bënte Kosovën që të kualifikohet për anëtarësim në BE.
Pas zotimit që Kryeministri, ka marrë në dhjetor të vitit të kaluar në Bruksel edhe nga Përfaqësuesi i Lartë për Punë të Jashtme dhe Politikë të Sigurisë së Bashkimit Eevropian, z. Borrelli, si dhe situatës së krijuar pas agresionit ushtarak rus në Ukrainë, gjasat që Kosova të bëhet pjesë e BE-së, nuk janë krejtësisht ideale, por janë shumë më të mira, që të kualifikohet për anëtarësim në BE”, thotë Qarri për “Bota sot”.
Mehmeti: Gjasat janë minimale
Analisti politik, Faton Mehmeti, në një prononcim për “Bota sot”, nuk beson se Kosova mund të anëtarësohet në BE.
Faton Mehmeti
Sipas tij, paralajmërimi i Kurtit për të aplikuar për anëtarësim në BE është një hap i rëndësishëm.
“Gjasat janë minimale që të ndodhë një gjë e tillë, nuk besoj se pa u arritur një marrëveshje Kosovë-Serbi do të ndodhë pranimi i njërës ose tjetrës. Natyrisht është hap i rëndësishëm aplikimi, mirëpo futja në BE s`ka të bëjë me çështje teknike sa politike”, thotë ai për “Bota sot”.
Sa i përket asaj se sa do të ndikonte situata e krijuar në Ukrainë, Mehmeti thotë se Kosova duhet të futet më parë në NATO.
“Situata në Ukrainë do t’i bëjë të mendonë që Kosova të futet më parë në NATO, ndërsa për BE nuk e shoh të afërt mundësinë. Megjithatë, Kosova duhet të përpiqet me çdo kusht të shkëputet nga arritja e marrëveshjes me Serbinë për BE, në të kundërtën do të shkojë larg kjo gjë”, ka vlerësuar ai.
