Shkencëtarët prej kohësh i kanë parë bombat bërthamore si një formë premtuese mbrojtjeje nëse një asteroid masiv shfaqet pa paralajmërim në një kurs përplasjeje me Tokën.
Tani, studiuesit në një strukturë të qeverisë amerikane e kanë vënë idenë në një bazë të fortë, duke treguar se si një shpërthim i tillë mund të shpëtojë botën në demonstrimin e parë gjithëpërfshirës të mbrojtjes planetare të asistuar nga bërthama.
Fizikantët nga Laboratorët Kombëtarë Sandia, misioni kryesor i të cilëve është të garantojnë sigurinë e arsenalit bërthamor të SHBA-së, kanë regjistruar në detaje nanosekonda se si një puls i pamasë rrezatimi i lëshuar nga një shpërthim bërthamor mund të shmangë një asteroid pranë.
Ngjarja është aq e rrezikshme sa që ngroh sipërfaqen në dhjetëra mijëra gradë, duke prodhuar një top gazi që zgjerohet me shpejtësi, i aftë për të shtyrë asteroidin nga kursi.
“Materiali i avulluar shkrep nga njëra anë, duke e shtyrë asteroidin në drejtim të kundërt”, tha Dr. Nathan Moore, autori i studimit.
Bëhet e ditur se ndikimet shkatërruese të asteroideve janë të rralla në historinë e Tokës, por njerëzit kanë mësuar mësimin nga 66 milionë vjet më parë se shkëmbinjtë hapësinorë mund të paraqesin katastrofë.
Asteroidi që i dha fund mbretërimit të dinosaurëve ishte rreth 9 kilometra i gjerë, por shkëmbinjtë shumë më të vegjël janë ende të rrezikshëm, shkruan the Guardian.
Meteori 60 metra i gjerë që shpërtheu mbi qytetin rus të Chelyabinsk në vitin 2013 plagosi më shumë se 1,200 njerëz.
Duke pasur parasysh natyrën ekzistenciale të kërcënimit, studiuesit po eksplorojnë strategji për të mbrojtur Tokën nga ndikimet masive.
Në vitin 2022, sonda Dart e NASA-s u përplas qëllimisht në Dimorphos, një hënë e një asteroidi të quajtur Didymos.
Misioni tregoi se një ndikim kinetik mund të mbronte Tokën, por shtytja duhej dhënë vite përpara goditjes së afërt.
Opsioni bërthamor është për asteroidë më të mëdhenj, veçanërisht kur koha është e shkurtër.
Siç raportohet, për të testuar idenë, Moore dhe kolegët e tij realizuan një eksperiment që ekspozoi pjesë të një asteroidi ndaj pulseve intensive të rrezeve X, të ngjashme me ato të shpërthimeve bërthamore.
“Strategjia duhet të funksionojë për asteroidët me gjerësi deri në 4 kilometra”, thonë shkencëtarët.
“Nëse ka kohë të mjaftueshme paralajmërimi, sigurisht që mund të shmangen edhe asteroidët më të mëdhenj”, vazhdoi Moore.