Astronauti i NASA-s Frank Rubio u rikthye në Tokë pasi kaloi 371 ditë në hapësirë, duke thyer rekordin mes astronautëve amerikanë.
49-vjeçari duhej të qëndronte në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës për gjashtë muaj, por qëndrimi i tij u zgjat dhe ai kaloi më shumë se një vit në hapësirë.
Rubio u kthye në Tokë më 27 shtator 2023 dhe iu desh t'i nënshtrohej një sërë vlerësimesh të shëndetit mendor dhe fizik, si dhe gjendjes së sistemit imunitar dhe ndryshimeve në gjene.
Pasi kishte kaluar shumë kohë në hapësirë, detyrat e përditshme si ngritja dhe ecja ishin një sfidë. Për shkak të mungesës së gravitetit në hapësirë, masa muskulore zvogëlohet pasi nuk përdoret dhe masa kockore humbet, gjë që ndodh tashmë në fazën e hershme të misionit.
"Më janë dashur katër muaj për t'u rikuperuar pasi u ktheva në Tokë. Ju përshtateni jashtëzakonisht shpejt me të qenit në hapësirë, por për fat të keq, procesi i përshtatjes pas kthimit në Tokë ndonjëherë mund të jetë pak më i gjatë dhe më i vështirë," tha Rubio për revistën britanike Time.
Një nga problemet më të mëdha me të cilat përballen astronautët kur mbërrijnë në Tokë është ekuilibri.
Jennifer Fogarty, shefe shkencore në Institutin e Kërkimeve të Përkthimit të Mjekësisë Baylor për Shëndetin në Hapësirë, shpjegoi se mjekët monitorojnë nga afër se si anëtarët e ekuipazhit janë të ekuilibruar kur zbarkojnë në Tokë.
Ajo vuri në dukje se pas misioneve më të gjata astronautëve iu nevojitet më shumë kohë për t'u përshtatur me kushtet e Tokës. Mungesa e peshës dëmton trupin dhe mund të shkaktojë ndryshime strukturore në sy dhe tru.
Të qenit në mjedis të mbyllur mund të shkaktojë gjithashtu lodhje, stres dhe humbje të gjumit. Astronautët nuk e kanë të lehtë, por Fogarty tha se NASA i përgatit për këto ndryshime përpara se t'i dërgojë në hapësirë.
