Eksportet kanë vijuar me ecurinë negative edhe gjatë muajit gusht, me të gjitha grupet që kanë shënuar rënie.
Shitjet jashtë vendit prej një periudhe të zgjatur po vuajnë presionet të ndikuara nga nënçmimi i euros, rritja e kostove, sidomos atyre të punës si dhe konjukturën e pafavorshme ndërkombëtare.
Sipas të dhënave të INSTAT, në Gusht 2024 eksportet e mallrave arritën vlerën 22 mld lekë, duke u ulur me -18,2%, në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë dhe me -32,5 %, në krahasim me Korrik 2024.
Ritmet e rënies janë përshpejtuar sërish në raport me korrikun kur tkurrja ishte 12% dhe qershorin, kur rënia ishte 8.9%. Në maj, tkurrja me bazë vjetore ishte 12,4%. Në Prill 2024 eksportet e mallrave ishin rritur për herë të parë pas shumë muajsh me 1,8% me bazë vjetore. Në mars eksportet ishin tkurrur me 21%, në shkurt me -16.1% dhe në janar me 29.2%.
Gjatë muajit Gusht 2024, në uljen e eksporteve prej -18,2%, kanë ndikuar grupet: “Minerale, lëndë djegëse dhe energji elektrike” me -10,0 pikë përqindje, “Tekstile dhe këpucë” me -3,7 pikë përqindje, “Materiale ndërtimi dhe metale” me -2,8 pikë përqindje, etj.
Për tetëmujorin eksportet kanë shënuar një tkurrje të fortë. Sipas INSTAT, Në këtë tetëmujor eksportet e mallrave arritën vlerën 255 mld lekë, duke u ulur me -14,9%.
Për 8 mujorin, Grupet që kanë ndikuar në uljen vjetore të eksporteve, janë: “Minerale, lëndë djegëse dhe energji elektrike” me -6,4 pikë përqindje, “Tekstile dhe këpucë” me -5,1 pikë përqindje, “Materiale ndërtimi dhe metale” me -1,6 pikë përqindje, etj. Pozitivisht ka ndikuar grupi: “Produkte kimike dhe plastike” me +0,1 pikë përqindje, etj.
Tekstilet dhe këpucët në vështirësi
Në gusht, eksportet e tekstile e këpucë, grupi më i madh eksportues në vend ranë me 17.2%. Për 8 mujorin, eksportet e tekstileve- këpucë ishin 70 miliardë lekë, me një tkurrje prej 17.8% me bazë vjetore.
Industria po vijon të vuajë pasojat e shumë faktorëve si rritja e kostove që ka bërë që partnerët të zhvendosen në Lindjen e Mesme duke ulur porositë dhe sidomos zhvlerësimi i euros, që redukton të ardhurat e tyre kur konvertohen në lekë. Kjo situatë po detyron shumë fabrika të mbyllen, sipas njoftimeve nga Shoqata e Eksportuesve. Eksportuesit janë të shqetësuar se kjo situatë po bëhet kronike dhe kanë pa shpresa për rikuperimin e aktivitetit si për rrjehdojë të uljes së aftësive konkurruese ashtu dhe kërkesës së dobët për veshje e këpucë në tregjet ndërkombëtare.
Minerale, lëndë djegëse bien ndjeshëm
“Minerale, lëndë djegëse, energji” ishte grupi i parë më i madh në vend në gusht. Eksportet e këtij grupi ranë me 31.5% në gusht, me bazë vjetore. Ky grup ndikohet nga ecuria e Bankers Petroleum, eksportuesi më i madh në vend dhe nga tregtimi i energjisë elektrike, që lidhet me motin. Për 8 mujorin, ky grup shënoi eksporte me vlerë gati 50 miliardë lekë, me tkurrje 27.6%.
Materiale ndërtimi dhe metale i rikthehen rënies
“Materialet e ndërtimit dhe metalet” ishin grupi i tretë më të madh në vend për 8 mujorin. Ky grup ndikohet nga ecuria e Kurum, përpunuesit të çelikut, që është një nga eksportuesit më të mëdhenj në vend. Në gusht ky grup iu rikthye rënies me 16%, pasi ishte rritur me 21.3%. në korrik. Për 8 mujorin, sektori është me një rënie prej 9.2%. Në gusht Kurum njoftoi se kishte ndërprerë aktivitetin për shkak të konjukturës së pafavorshme të çmimeve.
Tkurrja ngadalësohet për Ushqime pije e duhan nga rënia e çmimeve
“Ushqime pije e duhan”, ka vijuar me tendencën negative në gusht, ndonëse ritmet e rënies janë ngadalësuar. Shitjet në gusht u tkurrën me 2.3%, nga 5.6% në korrik dhe 32% në qershor. Për 8 mujorin, ky grup ka rënë me 8.8%.
Eksportuesit pohojnë se tkurrja lidhet kryesisht me rënien e çmimeve për shkak të mbiprodhimit, ndërsa sasitë e eksportuara vijojnë të jenë të larta. Këtë vit ka pasur superprodhim në të gjithë Mesdheun, të nxitura nga çmimet e larta dhe moti i favorshëm, duke bërë që të ketë ofertë të lartë në Europë.
Makineri, pajisje, pjesë këmbimi dëmtohen nga euro
“Makineri, pajisje, pjesë këmbimi” ishin grupi tjetër që shfaqi ecuri të mirë vitet e fundit, si rrjedhojë e hyrjes së fabrikave që montonin pjesë për industrinë automotive. Por edhe ky grup po vuan nga zhvlerësimi i euros, rritja e kostove dhe mungesa e fuqisë punëtore. Në gusht eksportet ranë me 1.3%, ndërsa për 8 mujorin tkurrja është 7.1%.
Thellohet deficiti tregtar
Në Gusht 2024 eksportet e mallrave arritën vlerën 22 mld lekë, duke ulur me -18,2 %, në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë dhe me -32,5 %, në krahasim me Korrik 2024.
Importet e mallrave arritën vlerën 69 mld lekë, duke u rritur me 1,9 %, në krahasim me një vit më parë dhe duke u ulur me -19,4 %, në krahasim me Korrik 2024. Defiçiti tregtar i këtij muaji është 46 mld lekë, duke u rritur me 15,6 %, krahasuar me Gusht 2023 dhe duke u ulur me -11,0 %, në krahasim me Korrik 2024.
Në këtë tetëmujor eksportet e mallrave arritën vlerën 255 mld lekë, duke u ulur me -14,9 %, ndërkohë importet e mallrave arritën vlerën 595 mld lekë, duke u rritur me 3,2 %, krahasuar me një vit më parë. Deficiti tregtar arriti vlerën 340 mld lekë, duke u rritur me 22,5 %, krahasuar me të njëjtën periudhë të 2023.
Eksportet bien me Italinë e Greqinë
Në muajin Gusht 2024, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur uljen më të madhe të eksporteve, në krahasim me Gusht 2023 janë: Italia (1,5%), Kosova (17,4%), Greqia (43,4%), etj. Ndërsa vendet me të cilat eksportet kanë pasur rritjen më të madhe, janë: Gjermania (34,2%), Kina (46,3%), Turqia (37,8%), etj.
Gjatë këtij tetëmujori vendi me të cilët Shqipëria ka pasur uljen më të madhe të eksporteve, në krahasim me një vit më parë, është: Italia (13,2%), Kosova (2,3%), Greqia (24,1%), etj. Ndërsa vendet me të cilat eksportet kanë pasur rritjen më të madhe, janë: Kina (28,6%), SHBA (0,8%), etj.
Në muajin Gusht 2024, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur rritjen më të madhe te importeve, janë: Italia (2,8%), Kina (13,0%), Turqia (22,1%), etj. Ndërsa vendet me të cilat importet kanë pasur uljen më të madhe, janë: Gjermania (6,5%), Spanja (40,7%), Maqedonia e Veriut (28,6%), etj.
Gjatë këtij tetëmujori, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur rritje më të madhe të importeve, në krahasim me një vit më parë, janë: Turqia (17,6%), Greqia (19,4%), Gjermania (4,5%), etj. Ndërsa vendet me të cilat importet kanë pasur uljen më të madhe janë: Italia (2,4%), Kina (1,6%), Spanja (3,5%), etj. /Monitor
