Avokati i njohur, Edmond Petraj ka bërë një deklaratë të fortë, ndërsa ka paralajmëruar zhvillime të bujshme që do të tronditin thellë shtyllat e pushtetit në Shqipëri. Gjatë një interviste për gazetën “SOT”, zoti Petraj, i cili është një zë i respektuar në fushën ligjore, ka theksuar se po i afrohemi momentit kulmor të operacionit më të fuqishëm dhe më të përfolur të të gjitha kohërave, një aksion që siç thekson ai, do të shënojë një pikë kthese në historinë e drejtësisë në vend.
Sipas tij, ky operacion i udhëhequr nga Prokuroria e Posaçme (SPAK), do të zbulojë përfshirjen e figurave të njohura nga politika, drejtësia, media dhe biznesi, do të përbëjë një goditje të drejtpërdrejtë ndaj elitave të lidhura me korrupsionin dhe abuzimet me pushtetin. Pra kjo deklaratë e avokat Petrajt, është një paralajmërim i qartë që fati i të fortëve, të cilët deri tani kanë menduar se janë të pacenueshëm, është tashmë në duar të drejtësisë dhe ndryshimi është i paevitueshëm.
-Avokat Petraj, opozita ka organizuara këtë të martë një protestë, ndërsa nuk kanë munguar edhe tensionet dhe përplasjet mes policisë dhe protestuesve. Keni një koment?
Organizimi i protestave nga opozita është një pjesë e rëndësishme e demokracisë, pasi jep mundësi për të shprehur pakënaqësi dhe për të kërkuar llogaridhënie nga qeveria. Megjithatë, tensionet dhe përplasjet me policinë shpesh e zbehin qëllimin e protestës dhe mund të përdoren nga palët politike për të justifikuar qëndrimet e tyre. Nëse tensionet janë provokuar nga protestuesit apo nga policia, kjo mbetet për t’u analizuar, por është e qartë se nevojitet më shumë maturi dhe profesionalizëm nga të dyja palët.
Një protestë e qetë dhe paqësore do të ishte shumë më efikase për të përcjellë mesazhin e saj dhe për të fituar mbështetje publike. Nga ana tjetër, policia duhet të tregojë përmbajtje dhe të respektojë të drejtën e qytetarëve për të protestuar, duke shmangur çdo teprim në përdorimin e forcës. Nëse opozita dëshiron të fitojë besimin e qytetarëve, duhet të tregojë se është e aftë të organizojë protesta dinjitoze dhe të ofrojë një alternativë të besueshme qeverisë aktuale. Përndryshe, këto përplasje mund të dëmtojnë jo vetëm reputacionin e tyre, por edhe besimin e publikut tek proceset demokratike.
-Ndërkohë në një zhvillim të ri dhe të papritur, Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) ka hapur një hetim të gjerë për krime të rënda të lidhura me korrupsionin, krimin e organizuar dhe pastrimin e parave, duke përdorur informacionet e zbërthyera nga përgjimet e “SKY ECC”. Ky operacion është një ndër më të rëndësishmit të zhvilluara në Shqipëri, pasi ka përfshirë një mori personash të lartë, nga ish-gjyqtarë e prokurorë deri te figura të njohura në biznes, media dhe drejtësi. Keni një koment?
Ky zhvillim nga SPAK përfaqëson një hap të rëndësishëm në përpjekjet për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar në Shqipëri, një problem që ka mbajtur peng vendin për dekada. Përdorimi i të dhënave të siguruara nga “SKY ECC” mund të jetë një mjet shumë efektiv, duke ofruar prova të drejtpërdrejta dhe të pamohueshme për të ndjekur penalisht individët e përfshirë. Ky operacion duket të jetë një ndër më të guximshmit dhe më të gjithanshmit që është ndërmarrë ndonjëherë, duke përfshirë jo vetëm politikanë, por edhe figura të fuqishme në drejtësi, media dhe biznes. Nëse SPAK arrin të sigurojë rezultate konkrete dhe të bindë opinionin publik për transparencën dhe pavarësinë e tij, ky proces mund të shënojë një kthesë historike në luftën kundër korrupsionit.
Megjithatë, sfida kryesore mbetet zbatimi i ligjit pa kompromis dhe pa ndërhyrje politike, pasi shpesh procese të tilla kanë dështuar për shkak të ndikimeve nga grupet e interesit. Ky operacion gjithashtu mund të ketë pasoja të thella për elitën e vendit, duke dëshmuar se askush nuk është mbi ligjin. Por suksesi i tij do të varet nga forca e provave dhe vendosmëria për të çuar deri në fund këtë betejë. Nëse dështon, do të jetë një tjetër goditje për besimin e qytetarëve tek institucionet dhe një fitore për ata që përfitojnë nga pandëshkueshmëria. Sytë e gjithë shqiptarëve, si dhe të komunitetit ndërkombëtar, do të jenë të drejtuar kah SPAK.
-Izolimi në qeli duket se ka terrorizuar Ilir Metën. Edhe pse mburrej se ishte si Avni Rustemi dhe Mit Sokoli, ish-presidenti u ka bërë thirrje komitave të tij në Partinë e Lirisë të nisin rebelimin ndaj SPAK-ut, duke protestuar. Si e shikoni këtë vendim të Metës?
Vendimi i Ilir Metës për të mobilizuar mbështetësit e tij në protestë kundër SPAK-ut reflekton një strategji tipike për të zhvendosur vëmendjen nga akuzat ndaj tij dhe për ta paraqitur veten si viktimë të një “persekutimi politik.” Megjithatë, kjo lëvizje ka dy rreziqe kryesore: e para, mund të shihet si një përpjekje e dëshpëruar për të shmangur drejtësinë, dhe e dyta, mund të rrisë skepticizmin e qytetarëve ndaj procesit të reformës në drejtësi. Nëse Meta beson në pafajësinë e tij, rruga më e drejtë do të ishte përballja me akuzat në mënyrë të hapur dhe bashkëpunimi me institucionet e drejtësisë. Nxitja e një “rebelimi” për të sulmuar një organ të pavarur si SPAK-u rrezikon të minojë legjitimitetin e këtij institucioni, që është një shtyllë kyçe për luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar në Shqipëri.
Gjithashtu, krahasimet e tij me figura heroike si Avni Rustemi apo Mic Sokoli janë të tepruara dhe tingëllojnë si një përpjekje për të manipuluar ndjenjat patriotike të shqiptarëve. Këta heronj sakrifikuan jetën për të mirën e kombit, ndërsa Meta duket se po kërkon të mbrojë interesat e tij personale. Në fund, ky lloj reagimi mund të përforcojë perceptimin se politikanët shqiptarë e shohin drejtësinë si një mjet të kontrollueshëm nga ana e tyre, në vend që ta respektojnë atë si një proces të pavarur. Nëse SPAK është vërtet i pavarur dhe profesional, nuk do të ndikohet nga këto presione. Përkundrazi, një qëndrim i fortë nga SPAK mund të jetë një sinjal i qartë se sundimi i ligjit po vihet më në fund mbi çdo interes politik.
-Në lidhje me sekuestrimin e dy vilave të Monika Kryemadhit me urdhër të SPAK, çfarë mendoni për veprimet e institucioneve të drejtësisë? A është ky një mesazh për politikanët që ndodhen nën hetim?
Sekuestrimi i dy vilave të Monika Kryemadhit nga SPAK është një veprim domethënës që dërgon një mesazh të qartë për të gjithë politikanët dhe zyrtarët që ndodhen nën hetim: epoka e pandëshkueshmërisë mund të jetë drejt fundit. Ky akt tregon se institucionet e drejtësisë në Shqipëri po ndërmarrin hapa konkretë për të ndjekur korrupsionin dhe abuzimin me pushtetin deri në nivelet më të larta. Ky veprim mendoj se është i rëndësishëm për disa arsye. E para për forcimin i besimit publik ku qytetarët kanë pritur prej kohësh që drejtësia të trajtojë figura të fuqishme politike dhe ekonomike. Nëse këto veprime pasohen nga procese të drejta dhe transparente, ato mund të rrisin besimin e publikut tek institucionet e drejtësisë. E dyta është paralajmërim për politikanët dhe se ky rast mund të shërbejë si një paralajmërim për të gjithë ata që kanë përfituar në mënyrë të paligjshme nga pushteti.
Është një tregues se askush nuk është mbi ligjin dhe se asgjë nuk është e sigurt nga hetimet. E treta është se rëndësia e provave dhe transparencës ku nëse SPAK dhe institucionet përkatëse mund të dëshmojnë qartësisht burimet e pasurive të dyshimta dhe të provojnë shkeljet, ky do të jetë një precedent i rëndësishëm për sundimin e ligjit në Shqipëri. Megjithatë, ky proces duhet të trajtohet me kujdes për të shmangur perceptimin e një drejtësie selektive apo të motivuar politikisht. Drejtësia duhet të jetë e barabartë për të gjithë, pavarësisht përkatësisë politike apo statusit. Nëse SPAK vazhdon me këtë seriozitet dhe integritet, kjo mund të shënojë fillimin e një faze të re për Shqipërinë, ku politikanët do të ndihen më të përgjegjshëm dhe qytetarët më të mbrojtur nga abuzimet e pushtetit.