Marrja e një pasaporte zvicerane mund të jetë një procedurë e gjatë edhe në rrethanat më të mira. Por siç zbulon një studim i ri, procesi është edhe më i vështirë për kandidatët me të ardhura të ulëta.
Sondazhi, i kryer nga studiues nga Universitetet e Gjenevës, Neuchâtel dhe Bazel në emër të Komisionit Federal të Migracionit, tregon efektet e ligjit të miratuar në 2018 mbi natyralizimin e zakonshëm.
Në mënyrë të veçantë, raporti i studimit tregon se gati dy të tretat e aplikimeve për natyralizim dorëzohen nga “njerëz të kualifikuar dhe të pasur”, tha Këshilli Federal të enjten.
“Përqindja e njerëzve me aftësi të larta dhe të pasura është rritur ndjeshëm dhe numri i njerëzve me aftësi të ulëta dhe me të ardhura më të ulëta ka rënë ndjeshëm,” sipas Këshillit Federal.
Aplikimet nga njerëzit që kishin vetëm një arsim të detyrueshëm ranë nga 23.9 për qind në 8.5 për qind, shkruan thelocal.
“Të huajt me kualifikim të lartë, nga ana tjetër, përfaqësojnë 57 për qind të qytetarëve të natyralizuar, krahasuar me një të tretën sipas ligjit të vjetër.”
Pse është kjo?
Në vitin 2018 u prezantuan kritere të reja, më kufizuese për natyralizim. Që atëherë, vetëm mbajtësit e lejes C që jetojnë në Zvicër për të paktën 10 vjet kanë të drejtë të aplikojnë për shtetësi.
Për më tepër, për t’u natyralizuar, kandidatët duhet të plotësojnë kriteret e reja të integrimit, duke përfshirë aftësi më të mira gjuhësore dhe kërkesat e pavarësisë ekonomike.
Marrja e ndihmës financiare nga qeveria përjashton natyralizimin; as komisionet federale dhe as kantonale/komunale të natyralizimit nuk do t’u japin shtetësinë të huajve që kanë marrë para publike, edhe nëse plotësojnë të gjitha kërkesat e tjera. Kjo për shkak se një pjesë e përkufizimit të integrimit është “përgjegjësia personale, vetë-mjaftueshmëria dhe pjesëmarrja në ekonominë e vendit”.
Kjo do të thotë që aplikantët duhet të punojnë dhe të fitojnë para në vend që të mbështeten te qeveria për t’i mbështetur ata.
E njëjta gjë vlen edhe për njerëzit që kanë procedura aktive të mbledhjes së borxheve kundër tyre.
Për autoritetet, të dyja këto raste tregojnë se aplikanti nuk është i integruar sa duhet për të merituar një pasaportë zvicerane – edhe pse këto kushte shpesh nuk mund të plotësohen nga personat me të ardhura të ulëta.
Në fakt, shumë nga këta njerëz mund të mos kualifikohen as për një leje C, e cila kërkohet për natyralizim.
“Njerëzit me kualifikime të ulëta ose ata nga fusha e azilit përjashtohen gjithnjë e më shumë nga procedura e natyralizimit”, tha Manuele Bertoli, presidente e Komisionit Federal të Migracionit.
“Kjo për shkak të kritereve më të rrepta dhe për shkak se pengesat janë ngritur qartë. Qasja në natyralizim duhet të projektohet në atë mënyrë që t’i shërbejë integrimit të shoqërisë në tërësi.”
Pse shqetësohen vetëm njerëzit që aplikojnë për natyralizim të zakonshëm dhe jo të thjeshtuar?
Kjo për shkak se kushtet për procedurën e lehtësuar (e quajtur edhe “të shpejtë) janë më pak strikte, pasi ato zbatohen kryesisht për bashkëshortët e shtetasve zviceranë, njerëzit e lindur në Zvicër nga prindër të huaj dhe fëmijët e prindërve zviceranë – biologjikë ose të birësuar.
