LIVE: Kancelari gjerman tregon frikën e Putinit/ Çfarë po ndodh me amerikanët e zënë rob nga rusët?

Më herët kemi raportuar se si Moska e kishte kërcënuar Lituaninë anëtare të NATO-s, pasi ajo ndaloi tranzitin e disa mallrave përmes territorit të saj drejt enklavës së Kaliningradit të Rusisë.

Ministria e Jashtme e Lituanisë e ka mbrojtur tani vendimin e saj duke thënë se ndalimi po prek vetëm mallrat e sanksionuara nga Bashkimi Evropian.

Lituania nuk ka vendosur kufizime "të njëanshme, individuale ose shtesë", i tha ministria kreut të misionit diplomatik të Rusisë në kryeqytetin lituanez Vilnius të hënën.

Kaliningrad është i vendosur midis Polonisë dhe Lituanisë.

Hungaria ka ofruar territorin e saj si një rrugë të mundshme për eksportet e grurit ukrainas për shkak të ndërprerjes së rrugëve të zakonshme përmes Detit të Zi të shkaktuar nga pushtimi rus, tha të hënën ministri i jashtëm hungarez Peter Szijjarto.

Ukraina është zakonisht një eksportues kryesor i drithërave, por për momentin, vlerësohet se ka rreth 22 milionë tonë të tij të vendosura në kapanone, në pritje për t'u dërguar anembanë globit.

Z. Szijjarto lëshoi deklaratën e tij disa orë pasi BE tha se një bllokadë ruse që parandalon eksportet është një "krim i vërtetë lufte".

“Ne kemi ofruar për të kaluar nëpër territorin e Hungarisë, për më tepër, për të lehtësuar kalimin e çdo dërgese ushqimore të destinuar për pjesë të ndryshme të botës nga Ukraina, kryesisht në Afrikën e Veriut ose Lindjen e Mesme”, tha Szijjarto në një takim të ministrave të jashtëm të BE-së. 

Moska ka kërcënuar Lituaninë, anëtare të BE-së dhe NATO-s, duke thënë se do të marrë masa për të mbrojtur interesat e saj kombëtare, nëse tranziti i mallrave në enklavën ruse të Kaliningradit nuk rivendoset me shpejtësi.

Autoritetet lituaneze kanë ndaluar lëvizjen e mallrave të cilat janë të sanksionuara nga Bashkimi Evropian në të gjithë territorin e saj - që përfshin të vetmen rrugë hekurudhore midis Rusisë kontinentale dhe provincës e cila është e vendosur midis Polonisë dhe Lituanisë.

Mallrat e ndaluara përfshijnë qymyrin, metalet, materialet e ndërtimit dhe teknologjinë e avancuar.

Ministria e Jashtme e Rusisë ka thirrur të dërguarin e lartë të Lituanisë në Moskë, ndërsa Kremlini tha se situata ishte një "shkelje e gjithçkaje".

"Situata është më se serioze," u tha gazetarëve zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.

"Ky vendim është vërtet i paprecedentë. Është një shkelje e gjithçkaje."

Ministria e Jashtme e Rusisë kërkoi që Lituania të anulojë menjëherë atë që e quajti një veprim "haptë armiqësor".

“Nëse tranziti i ngarkesave ndërmjet rajonit të Kaliningradit dhe pjesës tjetër të Federatës Ruse nëpërmjet Lituanisë nuk rikthehet plotësisht në të ardhmen e afërt, atëherë Rusia rezervon të drejtën të ndërmarrë veprime për të mbrojtur interesat e saj kombëtare”, tha ministria.

Lituania tha se thjesht po zbatonte sanksionet e BE-së, pjesë e një sërë masash që synonin të ndëshkonin presidentin rus Vladimir Putin për pushtimin e Ukrainës.

"Nuk po bën asgjë Lituania: janë sanksionet evropiane që filluan të funksionojnë nga 17 qershori," u tha gazetarëve në Luksemburg ministri i jashtëm lituanez Gabrielius Landsbergis.

"Kjo është bërë me konsultim nga Komisioni Evropian dhe sipas udhëzimeve të Komisionit Evropian," tha z. Landsbergis.

Hekurudha shtetërore e Lituanisë informoi klientët se nga 17 qershori mallrat e sanksionuara si çeliku dhe hekuri nuk do të lejohen të kalojnë Lituaninë, shtoi ai.

Ministria ruse e mbrojtjes thotë se forcat e saj kanë goditur një aeroport në rajonin jugperëndimor të Ukrainës Odesa, duke shkatërruar dy drone Bayraktar dhe një stacion kontrolli me dron.

Zëdhënësi i ministrisë Igor Konahsenkov tha se një raketë me precizion të lartë Oniks u përdor për të shënjestruar aeroportin Artsyz.

Ushtria e Ukrainës kishte thënë më herët se sistemi i saj i mbrojtjes ajrore pengoi dy tentativa për sulme në rajonin e Odesa-s, duke shkatërruar raketat në hyrje.

Al Jazeera nuk mundi të verifikonte në mënyrë të pavarur pretendimet e bëra nga asnjëra palë.

Shpërthime kanë tronditur qytetin jugor të Odesa-s, tha një zëdhënës i administratës rajonale.

Zëdhënësi shtoi se ai nuk mund të jepte asnjë detaj për shpërthimet, të cilat u dëgjuan pasi u ndezën sirenat e sulmit ajror.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, tha se "duhet të presim më shumë veprime armiqësore nga Rusia" këtë javë, ndërsa udhëheqësit e Bashkimit Evropian shqyrtojnë statusin e Ukrainës si vend kandidat për anëtarësim në këtë bllok.

“Dhe jo vetëm kundër Ukrainës, por edhe kundër vendeve të tjera evropiane. Ne po përgatitemi. Ne jemi gati. Ne po paralajmërojmë partnerët”, tha presidenti Zelenskyy në fjalimin e tij natën e së dielës.

Komisioni Evropian rekomandoi javën e kaluar që Ukraina të marrë statusin e kandidatit. Të 27 vendet anëtare do të diskutojnë këtë çështje dhe do të japin votat e tyre gjatë një takimi të nivelit të lartë të enjten dhe të premten. Nëse Ukraina përparon drejt statusit të vendit kandidat, procesi për anëtarësimin e plotë në BE mund të zgjasë disa vite.

Presidenti Zelenskyy tha se “luftime të ashpra po vazhdojnë në Donbas”, rajonin lindor të Ukrainës që është në qendër të përpjekjeve ruse muajve të fundit.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, paralajmëroi të dielën se lufta e Rusisë në Ukrainë mund të zgjasë dhe aleatët perëndimorë nuk duhet të shkurtojnë mbështetjen për forcat e Kievit.

“Ne duhet të përgatitemi që lufta të zgjasë me vite. Nuk duhet të heqim dorë nga mbështetja e Ukrainës edhe nëse kostot janë të larta, jo vetëm për mbështetjen ushtarake, por edhe për shkak çmimeve në rritje të energjisë dhe ushqimeve”, theksoi ai për revistën e përjavshme gjermane “Bild”.

Kryeministri britanik, Boris Johnson, i cili vizitoi Kievin të premten me një ofertë trajnimi për forcat ukrainase, paralajmëroi gjithashtu për rrezikun e "lodhjes së Ukrainës", ndërsa lufta pritet të mbushë katër muaj.

Në një shkrim në Sunday Times të Londrës, kryeministri Johnson tha se kjo do të thotë që "Ukraina të marrë armë, pajisje, municione dhe trajnime më shpejt se sa agresori”.

Presidenti Zelenskyy tha se kishte vizituar forcat në rajonin jugor të Mykolaivit, rreth 550 kilometra në jug të Kievit.

“Ne nuk do t’ia japim jugun askujt, do të kthejmë gjithçka që është e jona dhe deti do të jetë i Ukrainës dhe i sigurt”, theksoi zoti Zelenskyy.

Ndërsa Rusia dështoi në fillim të luftës të rrëzojë qeverinë e presidentit Zelenskyy dhe të pushtojë Kievin, luftime të dendura po zhvillohen në pjesën lindore të vendit, duke u përqendruar në qytetin industrial të Sievierodonetskut në provincën Luhansk, që është pjesë e rajonit më të gjerë të Donbasit të cilin Rusia po përpiqet ta vërë nën kontroll.

Bombardimet vazhdojnë, por Guvernatori i Luhanskut, Serhiy Haidai i tha televizionit ukrainas, se “të gjitha pretendimet ruse se e kontrollojnë qytetin janë gënjeshtra. Ata kontrollojnë pjesën kryesore, por jo të gjithë qytetin”. Por ai tha se betejat i pamundësojnë evakuimet nga qyteti.

Analistët e Institutit për Studime mbi Luftën, me seli në Uashington, shkruajnë se “forcat ruse ka të ngjarë të jenë në gjendje të pushtojnë Sievierodonetskun në javët e ardhshme, por me koston e përqendrimit të shumicës së forcave të tyre në këtë zonë të vogël”.

*Disa pjesë të këtij materiali janë marrë nga agjencitë e lajmeve Associated Press dhe Reuters./VOA

Ministria e Mbrojtjes së Mbretërisë së Bashkuar ka përditësuar vlerësimin në lidhje më situatën e luftës në Ukrainë. Sipas ministrisë britanike, fokusi dhe qëllimi i Rusisë është kontrolli i  hapësirës ajrore, sipas skynews.

“Në konfliktin e deritanishëm, forcat ajrore të Rusisë kanë dështuar. Dështimi në fuqinë ajrore është ndoshta një nga faktorët më të rëndësishëm pas suksesit shumë të kufizuar të fushatës ruse. Rusia nuk mund të fitojë epërsi të plotë  të hapësirës ajrore dhe ka operuar në një stil të ekspozuar ndaj rrezikut, duke depërtuar rrallë pas linjave ukrainase.

“Për vite të tëra, shumica e trajnimeve luftarake ruse ka shumë të ngjarë të jetë shkruar dhe projektuar më shumë për të bërë përshtypje  tezyrtarët e lartë, në vend që të zhvillojë iniciativë dinamike midis ekuipazheve ajrore.

“Ndërsa Rusia ka një listë mbresëlënëse të avionëve luftarakë relativisht modernë dhe të aftë, forcat ajrore pothuajse kanë dështuar në zhvillimin e kulturës institucionale dhe aftësive të kërkuara për personelin e saj për të përmbushur aspiratën e Rusisë për të ofruar një fushatë ajrore moderne të stilit perëndimor.

“Kjo ka rraskapitur forcat tokësore dhe mbi të gjitha mund të çojë në mbarimin e raketave të avancuara”.

Ministria e Mbrojtjes tha gjithashtu se fokusi i Rusisë është ende rajoni qendror i Donbasit.

Gjermania tha se po mbështet Poloninë dhe Rumaninë në përshtatjen e hekurudhave për të mundësuar eksportin e miliona tonë drithërave të bllokuar në Ukrainë për shkak të bllokadës detare ruse, tha Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock, sipas The Guardian.

“Binarët hekurudhor duhet të modernizohen, ne kemi nevojë për vagonët e duhur të mallrave – qeveria gjermane po punon për këtë me shumë liderë të tjerë”, u tha ajo gazetarëve ndërsa mbërriti për një takim me homologët e saj të Bashkimit Europian në Luksemburg.

“Është e qartë se, në fund, sigurisht që nuk do të jemi në gjendje të nxjerrim të gjithë drithërat, por nëse arrijmë të eksportojmë një pjesë të saj, në rrugë të ndryshme, atëherë kjo do të ndihmojë disi pasi po përballemi me një sfidë të madhe globale,” përfundoi ajo.

Forcat ruse kanë arritur të pushtojnë qytetin Metelkine, në lindje të qytetit strategjik të Severodonetsk, sipas një zyrtari rajonal të hënën, sipas CNN.

“Për fat të keq, ne aktualisht nuk kontrollojmë Metelkine pranë qendrës rajonale,” tha Serhiy Hayday, kreu i administratës ushtarake rajonale të Luhansk.

Forcat ruse kanë intensifikuar sulmet ajrore për të shënjestruar pozicionet ukrainase në dhe rreth Severodonetsk ndërsa beteja për qytetin strategjik vazhdon të zgjatet, shtoi Hayday.

“Ata kanë përqëndruar sulmet në zonën industriale Severodonetsk dhe në periferi të qytetit,” tha Hayday. “E njëjta gjë është e vërtetë në rrethet Toshkivka dhe Ustynivka.”

Severodonetsk shtrihet në zemër të Donbasit, një rajon i madh industrial në Ukrainën lindore që ka qenë vendi i luftimeve sporadike që nga viti 2014, kur separatistët e mbështetur nga Rusia morën kontrollin e dy territoreve atje, Republikën e vetëshpallur Popullore të Donetskut dhe Republika Popullore e Luhanskut.

Javën e kaluar, Hayday tha se forcat ruse kontrollojnë pjesën më të madhe të Severodonetsk, duke shtuar se “situata mbetet e vështirë”. Deklaratat e tij erdhën pasi presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se lufta për qytetin mund të përcaktojë rezultatin e luftës në lindje të vendit.

“Severodonetsk mbetet epiqendra e konfrontimit në Donbas”, tha Zelensky në atë periudhë. “Kjo është një betejë shumë e ashpër, shumë e vështirë.  Ndoshta një nga më të vështirat gjatë gjithë kësaj lufte,” shtoi ai. “Në shumë mënyra, fati i Donbasit tonë po vendoset atje.”

323 fëmijë janë vrarë  dhe 586 të tjerë janë plagosur që nga fillimi i luftës në Ukrainë, sipas mediave të huaja.

Një vajzë tetë vjeçare u plagos të dielën si pasojë e bombardimeve në fshatin Zheleznoye në rajonin lindor të Ukrainës Donetsk të dielën. Gjithashtu edhe dy fëmijë të tjerë– të moshës 13 dhe 14 u plagosën nga predhat në rajonin verilindor të Kharkiv në të njëjtën ditë.

Shifrat janë bërë të ditura nga zyra e Prokurorit të Përgjithshëm të Ukrainës. Në njoftim specifikohej po ashtu se numëri më i madh i viktimave është regjistruar në rajonet Donetsk, Kharkiv, Kiev dhe Chernihiv.